EDUKACJA GLOBALNA

SZKOLNA AGENDA 2030-Przyszłość świata zależy od nas. Myślę globalnie-działam lokalnie.

 

W projekcie uczestniczyli wszyscy uczniowie Szkoły Podstawowej nr 4 im. prof. Władysława Szafera w Ełku w licznie 758. Wybrane zagadnienia realizowali w zespołach klasowych (33 oddziały) z wychowawcami lub nauczycielami przedmiotu. Wszystkim uczniom zapewniono możliwość aktywnego udziału w projektowaniu, badaniach i wzajemną komunikację o ich wynikach. 

Obszarem działań było miasto i gmina Ełk a do współpracy zaproszono przedstawicieli władz miasta, instytucji działających w obszarze Ełku, zarządzających przedsiębiorstwami, rodziców i mieszkańców spotykanych na ulicach miasta. Ich udział w projekcie wpłynął na upowszechnienie wiedzy o zrównoważonym rozwoju i Edukacji Globalnej. Najlepiej obrazuje to wypowiedź przedstawicielki Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej w Ełku podczas debaty: „Idąc do was (do szkoły) wyszukałam w internecie czym jest zrównoważony rozwój i co to takiego ta Agenda 2030, żeby wiedzieć o czym mam do was mówić”.

Etap 1. Organizacja i szkolenie.

Jako formę realizacji celów obrano Szkolną Agendę 2030, która miała zmierzać do opracowania i podpisania „Deklaracji Szkolnej Agendy 2030”. Dokument będzie podstawą do współpracy szkoły z instytucjami samorządowymi i pozarządowymi nad osiąganiem celów zrównoważonego rozwoju w lokalnym środowisku.

Kolejne spotkania zespołu pozwoliły na wytyczenie zadań dla nauczycieli i uczniów. Opracowano:

• szczegółowy harmonogram Agendy i zasady projektu edukacyjnego,

• tematykę lekcji, które miały przygotować wszystkich uczniów do podjęcia projektu edukacyjnego,

• zadania dla nauczycieli: opracowanie i realizacja scenariuszy lekcji,

• zadania służące monitoringowi postępu projektu.

Etap 2.  Wdrażanie uczniów do projektu „Szkolna Agenda 2030. Przyszłość świata zależy od nas! Myślę globalnie, działam lokalnie”.

 W ciągu trzech tygodni (23 października – 17 listopada) zrealizowano lekcje we wszystkich oddziałach wg ustalonego porządku:

Klasy 1. i 2. – Świat roślin i zwierząt w naszym mieście.

Klasy 3. – Powietrze .

Klasy 4. – Lokalna gospodarka odpadami.

Klasy 5. – Woda.

Klasy 6. – Energia.

Klasy 7. – Jakość życia ełczan.

Nauczyciele przedmiotów pracowali w klasach na podstawie scenariuszy opracowanych przez zespół EG. Dzięki temu uczniowie zapoznali się z problematyką Celów  Zrównoważonego Rozwoju ONZ, sposobami docierania do źródeł wiedzy o problemach, a także posiedli umiejętności formułowania problemów i opracowania narzędzi projektowych (np. gospodarowanie danymi w Excelu, opracowanie ankiety, wywiadu, drzewa ambitnego celu…).

Etap 3. Realizacja badań.

 Uczniowie przygotowali się do lekcji z wychowawcą.  Rozmawiali z rodzicami, dziadkami, starszym rodzeństwem. Pytali, co starsi ełczanie sądzą na temat przydzielony klasie.  Starsi uczniowie (klasy 4-7) poszukiwali ponadto w internecie lub prasie informacji, artykułów na zadany temat. Spotykali się z zaproszonym przez siebie / odwiedzonym ekspertem, który udzielił im szczegółowych informacji. Zapisali najważniejsze informacje, dane lub opinie.

Następnie  uczniowie zaplanowali i zapisali: termin realizacji badań, teren badania, sposoby realizacji badania (np. wywiad, ankieta, eksperyment…, w domu, w szkole…), uczniów odpowiedzialnych za realizację i prezentację badań. Pracując w parze lub grupie, samodzielnie, pod opieką nauczycieli przeprowadzali zaplanowane badania.

Trzeciego dnia Tygodnia Edukacji Globalnej - 20 listopada - realizatorzy projektów edukacyjnych podzielili się w klasie na zajęciach z wychowawcą opiniami, wnioskami, informacjami, danymi, które samodzielnie zgromadzili. Przygotowali następnie jeden klasowy poster i prezentację elektroniczną o rozpoznanym problemie. Zapisali na nich temat badania i jego wynik.

Etap 4. „Open space” 

Podczas spotkania konferencyjnego ze swoimi rówieśnikami 21 listopada - uczniowie spotykali się poziomami klas w sali gimnastycznej. Dwoje reprezentantów z każdej klasy omawiało wnioski z badań. Prezenterzy posłużyli się prezentacją Power Point i posterem (plakatem), ewentualnie mapą, makietą, wykresem przygotowanym przez klasę… Opowiedzieli o przeprowadzonych badaniach.  

Najmłodsi omawiali problemy zwierząt w Ełku. Wynik ich badania wskazał liczne błędy ełczan w opiece nad skrzydlatymi przyjaciółmi mieszkańców. Trzecioklasiści zbadali czystość powietrza, stosując skalę porostową i wywiad z osobami zajmującymi się monitoringiem jakości naszej lokalnej atmosfery. Uczniowie dowiedli, że w Ełku powietrze jest dość czyste, ale mamy jeszcze nad czym popracować. Mieszkańcy ulicy Suwalskiej i Wojska Polskiego w Ełku są według badań naszych uczniów najbardziej narażeni na wdychanie zanieczyszczeń. Ich wyniki potwierdzili szóstoklasiści, którzy w drodze eksperymentów i wywiadów wykazali zanieczyszczenie. Wskazali ponadto, że powodem obniżenia jakości powietrza w Ełku jest stosowanie węgla opałowego. Czwartoklasiści policzyli odpady. Ich wyniki były szokujące. Uczniowie zwrócili uwagę na ogrom zużywanych torebek i butelek z plastiku. Dzieci z klas piątych obliczyły zużycie wody. Udowodniły, że duży procent dzieci i młodzieży nie oszczędza wody w gospodarstwach domowych, zwłaszcza tej, którą wykorzystuje w celach higienicznych. Ciekawy wynik przyniosła obserwacja dokonana przez siódmoklasistów. Ci wykazali problem obojętności społecznej na ubóstwo, agresję, ryzykowne stosowanie używek przez młodzież szkolną. Swoje wnioski poparli filmem, wynikami sondy, obserwacji, eksperymentu.

Po wysłuchaniu wszystkich prezentacji zgromadzeni uczniowie zapisywali na arkuszach swoje propozycje działań, rozwiązań problemu przedstawionego przez kolegów z równoległych klas. W ten sposób ustalili kierunek zmian w naszym mieście. Ich pomysły posłużyły do opracowania uczniowskiego głosu w eksperckiej debacie ogólnoszkolnej.

Etap 5. Warsztaty. 

Reprezentanci klas – prezenterzy, którzy wcześniej przedstawiali wyniki swoich badań, analizowali problemy i propozycje działań wskazane przez całą społeczność uczniowską podczas konferencji . Oceniali rozwiązania, kierując się kryteriami: 

- Bardzo ważne,

- Bardzo potrzebne,

- Możliwe do wykonania,

- Pomysłowe,

- Możemy to zrobić sami,

- Możemy to zrobić z pomocą dorosłych,

- Spójne z Celami Zrównoważonego Rozwoju ONZ.

Liderzy klasowi samodzielnie wybrali interesujące rozwiązania na najbardziej palące ich zdaniem problemy środowiska społecznego i naturalnego. Sposoby poprawy lokalnej i globalnej sytuacji zostały sformułowane przez uczniów jako postulaty opisane następnie w Szkolnej Agendzie 2030.

Warsztaty zwieńczyło pisanie wypowiedzi argumentacyjnych, czyli uczniowskie opracowanie wystąpień uczniów.

Etap 6. Debata ekspercka. [Czas realizacji: 90 minut]

Wyniki badań i propozycje rozwiązań zostały zaprezentowane podczas eksperckiej debaty przed szkolną społecznością i zaproszonym gremium w osobach: pana wiceprezydenta Artura Urbańskiego, pana Dariusza Jurczykowskiego – dyrektora Delegatury Warmińsko-Mazurskiego Kuratorium Oświaty w Ełku, pana Krzysztofa Wilocha - zastępcy dyrektora w Przedsiębiorstwie Gospodarki Odpadami "Eko-MAZURY", pani Grażyny Chilińskiej – zastępcy dyrektora Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej w Ełku, pana Krzysztofa Wilczyńskiego – pełnomocnika ds. energii w Urzędzie Miasta Ełku, pana Jarosława Duby – przewodniczącego Rady Rodziców SP nr 4 w Ełku, pani Eweliny Sigiel-Salamonowicz z Centrum Edukacji Ekologicznej w Ełku, a wreszcie dyrekcji, pedagogów i rodziców wychowanków Szkoły Podstawowej nr 4 im. prof. Władysława Szafera w Ełku.

Spotkanie zakończyło się uroczystym podpisaniem Deklaracji „Szkolnej Agendy 2030”, którą wszyscy traktujemy jako zobowiązanie do działań. Ufamy, że Deklaracja zaowocuje realizacją Celów Zrównoważonego Rozwoju ONZ w naszym najbliższym środowisku.

GALERIA                                                                            PREZENTACJA.pdf

WYNIKI_BADAN_-_AGENDA_2030.pdf                                   KALENDARZ_ENERGETYCZNY.pdf   

---

DWA ŚWIATY CZY ŚWIAT NA DWA?

Świat jest jeden ale nie funkcjonuje dobrze, jeśli jest na nim tyle krzywdy i niesprawiedliwości. Ludzie nie mogą pozostać obojętni wobec globalnych problemów świata. Do takich wniosków doszli uczniowie SP4 w Ełku, którzy przez trzy tygodnie realizowali projekt edukacji globalnej w szkole. 
Istotą edukacji globalnej jest zwrócenie uwagi na problemy świata, które pozornie dzielą jeden świat na dwa równoległe: Globalną Północ i Globalne Południe. Świat jest jeden, ale nie możemy dobrze ocenić tego jak funkcjonuje w skali globalnej. Poznanie i zrozumienie zależności jest podstawą kształtowania aktywnych i odpowiedzialnych postaw. Celem projektu było uświadomienie uczestnikom problemów wynikających z niesprawiedliwego podziału dóbr, ubóstwa i głodu oraz nieprzestrzegania praw człowieka, zgromadzenie informacji o wybranych państwach Północy i Południa oraz kształcenie empatii i aktywnych postaw obywatelskich wobec przejawów niesprawiedliwości na świecie. W realizację zaangażowali się uczniowie klas IVb, Vc, Vd i VId wraz z nauczycielkami: Wandą Wojnowską, Małgorzatą Russek, Grażyną Truszkowską i Magdaleną Górską. Po zajęciach na temat „Czy na naszej planecie są głodne dzieci?”, „Prawa człowieka, prawa wszystkich ludzi?”, „Globalne Południe w twoim domu” i „Migracje i uchodźcy” uczniowie wymienili się posiadaną wiedzą podczas quizu „Koło globalnego świata”. Ale na ostateczny efekt wpłynęły opinie wszystkich uczniów klas IV-VI i nauczycieli, którzy  zostali sprowokowani do zajęcia stanowiska dzięki wykorzystaniu metody „open space” umożliwiającej prowadzenie konferencji nawet z tysiącem uczestników jednocześnie. Metoda ta nie była jeszcze stosowana w naszej szkole, natomiast zgromadzony przez uczniów materiał i ranga podejmowanych problemów zachęcały do wykorzystania możliwości jakie ona daje. Zdobytą wiedzą i refleksjami uczestników szkolnej konferencji członkowie zespołu wykazali się podczas debaty zamykającej projekt. Zabierający głos prezentowali krótko fakty i opinie dotyczące warunków życia w wybranych krajach szczególnie eksponując zagadnienia ubóstwa, głodu, ochrony zdrowia i łamania praw człowieka. Niektórzy wzbogacali wypowiedź o własny komentarz. Wypowiedziom towarzyszyły przygotowane przez uczniów prezentacje. Uczniowie stwierdzili, że na świecie są kraje w których ludzie żyją bezpiecznie i dostatnio oraz takie, w których łamane są prawa człowieka a ludzie umierają z głodu. Świat jest jeden i tak być nie powinno. Ludzie nie mogą pozostać obojętni wobec tych sytuacji. 

FOTOREPORTAZ____Dwa_swiaty_czy_swiat_na_dwa___.pdf

QIUIZ____Dwa_swiaty_czy_swiat_na_dwa___.pdf

OPIS_PROJEKTU____Dwa_swiaty_czy_swiat_na_dwa___.pdf

---

TO NASZ ŚWIAT! UCZYŃMY GO LEPSZYM!

Przygotowania do TEG-u poprzedziła rada pedagogiczna, podczas której nauczyciele  zapoznali się z hasłem i Celami Zrównoważonego Rozwoju. Obrano metody i formy organizacji TEG-u. Dla chętnych nauczycieli odbyło się dodatkowe szkolenie online, podczas którego przybliżono podstawy edukacji globalnej, dotychczas realizowane działania i efekty osiągane przez uczniów w SP4 w Ełku. Zdecydowano o planowaniu działań techniką „eduScrum” – nauczyciele przedmiotów zaproponowali cele i formy zajęć z uczniami. Zrealizowano je w dniach: 16-22 listopada 2020 r.

Uczniowie klas pierwszych zapoznali się z podstawowymi zależnościami globalnymi. Odkryli pochodzenie produktów, z którymi mają do czynienia na co dzień. Poznali zasady sprawiedliwego handlu. Obejrzeli film „Nela”, dzięki czemu dowiedzieli się wiele o pochodzeniu czekolady. Na języku angielskim w klasach pierwszych miało miejsce obejrzenie i omówienie historyjki „A tiger who came to tea”, pogadanka na temat pochodzenia herbaty , wprowadzenie wybranego słownictwa związanego z piciem herbaty (table, tea, cup, jug, cake, biscuit, sugar)

W klasach drugich rozmawiano o odpowiedzialnej konsumpcji. Odpowiedziano na pytanie o przyczyny marnotrawienia żywności i sposobach na ograniczanie odpadów w gospodarstwach domowych. Drugoklasiści wykonali plakat pod hasłem "Włącz myślenie, szanuj jedzenie".

Trzecioklasiści słuchali bajki „Po drugiej stronie gór”.   Uczestniczyli w teatrzyku kamishibai, prezentacji o morzach i ocenach, doświadczeniu „świecąca meduza”, ćwiczeniach i grach interaktywnych. Wykonali zabawki z recyklingu w nawiązaniu do wysłuchanej bajki i pracę plastyczną „akwarium w pudełku”. Na angielskim obejrzeli i omówili historyjkę „Save the ocean”.

W nawiązaniu do Celu 14. Zrównoważonego Rozwoju uczniowie klas czwartych dyskutowali na temat bioróżnorodności w naturze i sztuce w ramach edukacji polonistycznej.
Na lekcjach z wychowawcą rozwijali umiejętność ekspresji i autoprezentacji. Omówili pomysły dotyczące makiety „Życie na lądzie”. Praca twórcza dzieci była wynikiem analizy potrzeb planety i człowieka eksploatującego jej zasoby.

Klasy czwarte opracowały ,,Kodeks przemyślanych zakupów" - jak być świadomym e-konsumentem. Rozmawiały o tym, w jaki sposób zakupy wywierają wpływ na środowisko. Następnie wykonały prezentację. Zapoznały się z ekoznakami.

Piątoklasiści odbyli pogadankę o zmianach klimatycznych, obejrzeli film i na jego podstawie omówili przyczyny i skutki zmian klimatycznych. Podjęli polonistyczny warsztat pisania ogłoszenia o prelekcji pt. "Skutki zmian klimatycznych. Jak im przeciwdziałać?". W ramach języka angielskiego wyjaśnili słownictwo związane ze zmianami klimatu, konsekwencją tych zmian oraz sposobami dbania o środowisko naturalne.  Wykonali kartę pracy 'Be Green' prezentującą czynności promujące proekologiczny styl życia. Na geografii zapoznali się ze zmianami obserwowanymi w przyrodzie, zebrali skojarzenia i wykonali schemat tworzenia się efektu cieplarnianego. Dowiedzieli się, w  jaki sposób działalność człowieka przyczynia się do zmian klimatu, tworzyli mapę myśli dotyczącą skutków zmian klimatu. Na matematyce wykonali obliczenia w zadaniach z treściami ekologicznymi.

W klasach szóstych przeprowadzono lekcje w odniesieniu do 7. Celu Zrównoważonego Rozwoju: Czysta i dostępna energia. Na biologii uczniowie poszukiwali podstawowych informacji o energii Słońca, wiatru i wody. Przygotowali krzyżówki do dzielenia się własna wiedzą. Na geografii szóstoklasiści zdobyli podstawowe informacje o nieodnawialnych i odnawialnych  źródłach energii. Poznali zagrożenia związane ze stosowaniem paliw kopalnych. Wykonali historyjkę obrazkową. Na matematyce podjęli obliczenia matematyczne w zadaniach z treścią o energii. Opracowali ponadto bank pomysłów na oszczędzanie energii w gospodarstwach domowych. Odbyły się warsztaty pisania wypowiedzi argumentacyjnej zachęcającej do korzystania z odnawialnych źródeł energii. Powstały materiały reklamowe: filmy, plakaty, ulotki i prezentacje. Na języku angielskim szóstoklasiści zapoznali się ze słownictwem dotyczącym źródeł energii. Dzieci wykonały plakat online, w którym wykazały się znajomością słownictwa.

Siódme klasy podjęły temat „Zdrowia i jakości życia”. Na chemii odbyła się rozmowa na temat zanieczyszczeń powietrza i tego, jak można zmniejszyć zanieczyszczenie atmosfery i emisje CO2. Za pomocą kalkulatora CO2 każdy uczeń wyliczył swój ślad węglowy. Uczniowie wykonali ankietę „Czy mój dom jest ekologiczny?”. Chętni przygotowali prezentacje multimedialną na temat „Zanieczyszczenie powietrza w Polsce i jego wpływ na zdrowie człowieka”. Na historii wyjaśniali przyczyny, zasięg i następstwa ekspansji kolonialnej państw europejskich w XIX wieku.  Na lekcji geografii podjęli temat działań  profilaktycznych wpływających na jakość naszego zdrowia. Omówili czynniki wpływające na podniesienie odporności organizmu. Odpowiedzieli na pytanie: Czym jest profilaktyka zdrowia?, jaki wpływ mamy na nasze zdrowie?, czy podjęte przez służby środki ostrożności służą zdrowiu i zabezpieczają nas przed Covidem? Stworzyli prezentację: Koronawirus, Sars -Co-V-2 i jego wpływ na organizm. Healthful Habit - how to remain healthy physically and mentally – było tematem języka angielskiego w klasach siódmych. Podczas angielskiego uczniowie wyjaśnili pojęcia zdrowia, odbyli rozmowę o ich zdrowych (bądź nie) nawyków. Obejrzeli filmik w języku angielskim o tym, co wpływa na nasze zdrowie i jakość życia. Podczas języka polskiego uczniowie przygotowywali się do wystąpienia publicznego: gromadzili informacje i argumentację , którą zaprezentowali online w szkolnej debacie Edukacji Globalnej 2020 „To nasz świat! Uczyńmy go lepszym”.

W klasach ósmych uwagę poświęcono celowi „Mniej nierówności”. Na religii przeprowadzono dyskusję o równości, która wynika z godności człowieka stworzonego na obraz i podobieństwo Boga. Na informatyce wykonano kolaż prezentujący ludzi z różnych środowisk, w różnym wieku, różnej płci, wyznania, rasie…. Zastosowano aplikacje online fotoramio i KIZOA, dzięki której powstał film o nierównościach występujących na świecie. Na geografii uczniowie odpowiedzieli na pytanie: Czym jest nierównośc płci?. Zanalizowano tekst powszechnej Deklaracji Praw Człowieka. Wskazano przykłady dyskryminacji. Omówiono portrety kobiet Polek, które osiągnęły światowy sukces. Na języku polskim przyjrzano się nierównym szansom rozwoju społeczeństw Globalnego Południa. Zwrócono uwagę na problem dostępu do dóbr takich jak edukacja, opieka zdrowotna, równość pra kobiet i mężczyzn… Podjęto pod dyskusję bieżące wydarzenia obserwowane w mediach na świecie wynikające z postawy nietolerancji i nieposzanowania różnic. Ósmoklasiści pisali przemówienia wzywające do postawy poszanowania praw człowieka, empatii. Odwoływali się w nich do pozycji literackich z kanonu lektur szkolnych. O wykluczeniu cyfrowym i bezrobociu, roli maszyn w życiu i rozwoju ludzkości rozmawiano na fizyce.

Obok zajęć lekcyjnych nauczyciele biblioteki przygotowali akcje promocji książek związanych z postawami człowieka wobec  środowiska . W ramach edukacji filmowej zachęcali uczniów do obejrzenia filmów dotykających problemów globalnych. Na plastyce uczniowie wszystkich klas podejmowali próby ekspresji artystycznej wobec podejmowanych na lekcjach tematów globalnych, w tym zwłaszcza zagrożeń środowiska naturalnego.

Edukacja zdalna pozwoliła na wykorzystanie szeregu narzędzi multimedialnych do prezentacji zagadnień globalnych . Uczniowie wszystkich klas stosowali filmy i prezentacje, dokumenty WORD do ekspozycji zdobytych wiadomości, opinii i ekspresji artystycznej. Korzystali z licznych źródeł wiedzy i aplikacji ćwiczeniowych. Realizując cele z podstawy programowej przybliżali się do poznania Celów Zrównoważonego Rozwoju.

Nauczyciele dzielili się opracowanymi scenariuszami i prezentacjami.

Efekty współpracy udostępniono na platformie ogólnopolskiej szkół realizujących edukacje globalną.